ENCYKLOPEDIA Z RUDZIKIEM

Kawka (Corvus monedula)

Kawka jest najmniejszym gatunkiem spośród gniazdujących w Polsce ptaków krukowatych z rodzaju Corvus. Z pozoru nieciekawa, cała czarna, z bliska okazuje się być naprawdę pięknym ptakiem. Smoliście czarna twarz i czoło kontrastują z szarym karkiem i bokami szyi; u osobników z północno-wschodniego podgatunku „C. m. soemmeringi” kolor szary bywa bardzo jasny, przechodząc nawet w białawe plamy po bokach szyi. Całości dopełnia biała tęczówka, nadająca spojrzeniu kawki intrygujący, niemal ludzki wyraz. Większość głosów wydawanych przez kawki jest miększa i przyjemniejsza dla ucha niż ochrypłe krakanie wrony czy gawrona.

Gatunek ten powszechnie występuje w całej Polsce. Niegdyś zamieszkiwał skałki i zadrzewienia śródpolne, jednak w XX w. skolonizował osiedla ludzkie i obecnie większość populacji zamieszkuje miasta i wsie. Jest wszystkożerny – zjada zarówno pokarm roślinny, jak i drobne zwierzęta, a nawet odpadki. Kawki łączą się w pary na całe życie i często można obserwować, jak samiec i samica przesiadują i żerują razem, nie oddalając się zbytnio od siebie. Lęgną się kolonijnie, zakładając gniazda w kominach, otworach wentylacyjnych, budkach lęgowych lub dużych dziuplach. Po lęgach ptaki tworzą nierzadko ogromne stada, dołączając do stad gawronów – żerują wtedy gromadnie na polach. Na zimę większość naszych kawek odlatuje na zachód i południe Europy; na ich miejsce przybywają licznie ptaki z północnego wschodu.

Mimo że na obozach Akcji Bałtyckiej co roku obserwujemy w październiku niekiedy wręcz „dywanowy” przelot mieszanych stad kawek i gawronów, to w naszej historii zaledwie siedem kawek otrzymało akcyjne obrączki. Cztery osobniki zaobrączkowano na Mierzei Wiślanej, a trzy na Kopaniu, ostatni jak dotąd raz w 2002 r. Wszystkie te ptaki zostały schwytane w drugiej połowie października.

Tekst: mgr Krzysztof Stępniewski; Redakcja: dr Jarosław K. Nowakowski; Foto: https://pixabay.com/pl/