Chociaż głównym celem naukowym Akcji Bałtyckiej są badania i monitoring wędrówek pospolitych ptaków wróblowych, nie tylko takie pospolite gatunki trafiają w nasze sieci. Są wśród nich również te rzadko zalatujące do naszego kraju, dzięki czemu ma też Akcja swój dorobek na polu faunistyki, czyli wiedzy o gatunkach ptaków występujących w Polsce. W ostatnim czasie dzięki naszym pracom – oraz nowoczesnej technologii – do krajowej listy ptaków dopisany został jeden nowy gatunek i jeden nowy podgatunek.

Pamiętacie pokrzewkę wąsatą, zaobrączkowaną na Bukowie 7 maja tego roku przez Magdę Remisiewicz? Pisaliśmy wtedy, że to ósmy przypadek stwierdzenia tego gatunku w Polsce, a czwarty na Akcji. Tożsamość ptaka budziła jednak pewne wątpliwości, jako że niedawno badania genetyczne doprowadziły do rozdzielenia pokrzewki wąsatej na trzy blisko spokrewnione gatunki: pokrzewkę iberyjską Curruca iberiae, zamieszkującą Półwysep Iberyjski, południową Francję i północną Afrykę; pokrzewkę różowobrzuchą C.subalpina, występującą w północnych Włoszech, na Korsyce i na Sardynii; oraz pokrzewkę wąsatą C. cantillans, której zasięg obejmuje południowe Włochy i Bałkany. Z tych trzech gatunków dotychczas w Polsce odnotowywano tylko pokrzewkę wąsatą. Tymczasem ptak z Bukowa wykazywał pewne cechy pokrzewki iberyjskiej. Do rozstrzygnięcia jego tożsamości potrzebne były badania genetyczne. Badania te na pobranym od ptaka materiale (próbka krwi) wykonał prof. Martin Collinson z Uniwersytetu w Aberdeen w Szkocji. Okazało się, że nasz osobnik to na 100% pokrzewka iberyjska – jest to pierwsze stwierdzenie tego gatunku w Polsce!

Ale to nie wszystko. Wraz z próbką z naszej pokrzewki wysłaliśmy do prof. Collinsona kilka piór pobranych w 2019 r. od piegży, zaobrączkowanej pod koniec października na Bukowie przez Michała Polakowskiego. Wyjątkowo późny czas schwytania oraz pewne cechy wyglądu wskazywały na to, że może to być jeden z azjatyckich podgatunków piegży, ale do potwierdzenia tego faktu też były potrzebne analizy genetyczne. Analizy te pozwoliły oznaczyć tego osobnika, również ze 100% pewnością, jako piegżę syberyjską Curruca curruca blythi – jest to również pierwsze stwierdzenie tej formy w naszym kraju.

I tak oto po raz kolejny Akcja dodaje nowe pozycje do listy gatunkowej Polski. Na tę chwilę, w ciągu ponad 60 lat badań, na AB dokonano pierwszych dla kraju stwierdzeń 14 gatunków i 3 podgatunków. Bardzo dziękujemy prof. Collinsonowi za przeprowadzone analizy, a Zbigniewowi Kajzerowi i Marcinowi Faberowi za przekazany do niego kontakt. Kto wie, może w obecnym sezonie jesiennym znowu Akcja dopisze jakiś nowy gatunek do krajowej listy? Czekamy! 🙂