Ptak tygodnia

Włochatka (Aegolius funereus)

Ta niewielka sowa nie jest, rzecz jasna, porośnięta włosami, tylko piórami. Bardziej trafną nazwą byłaby może „puchatka”, jako że jej upierzenie jest miękkie i obfite. Szczególnie charakterystyczna jest biaława szlara wokół żółtych oczu, z czarnym wzorem na podobieństwo uniesionych brwi – sprawia to, że włochatka ma zdziwiony wyraz twarzy. Sowa ta prowadzi ściśle nocny tryb życia, a dzień spędza ukryta wśród gęstych gałęzi, stąd jest trudna do obserwacji. Łatwiej usłyszeć nawołującego samca, który wiosną odzywa się serią niskich, głębokich gwizdów.

Zasięg włochatki obejmuje głównie północ Europy oraz góry i miejscami niziny środkowej części kontynentu. W Polsce występuje w Karpatach, Sudetach oraz większych kompleksach leśnych Podlasia, Mazur, Pomorza i Śląska. Zasiedla przede wszystkim bory świerkowe i sosnowo-świerkowe oraz lasy mieszane z udziałem świerka. Gniazda zakłada w dziuplach wykutych przez dzięcioła czarnego, a poluje na skraju lasu i otwartych przestrzeni. Jej łupem padają głównie drobne gryzonie z rodziny nornikowatych, w mniejszym stopniu również ptaki; od obfitości gryzoni zależą lokalne liczebności oraz parametry rozrodu włochatki. Gatunek ten jest częściowo wędrowny – dorosłe samce z reguły pozostają cały rok w terytorium, podczas gdy samice i młode są bardziej mobilne. Północne populacje podejmują regularne wędrówki na odległość do 1000 km.

Na Akcji Bałtyckiej włochatka jest trzecim najczęściej chwytanym gatunkiem sowy (po uszatkach: zwyczajnej i błotnej) – dotychczas zaobrączkowaliśmy 378 osobników (70. miejsce na ogólnej liście). Wiosną najwięcej włochatek jest chwytanych na Helu (w rekordowym 2003 r. 30 ptaków), gdzie ich przelot kulminuje w pierwszej połowie kwietnia. Z kolei jesienią włochatki były obrączkowane głównie w październiku na dawnym Kopaniu (maksymalnie 19 osobników w 2000 r.). W bazie danych mamy cztery włochatki z obcymi obrączkami – jedną z Rosji, jedną z Łotwy i dwie z Czech. Z kolei jedna „nasza” sowa została ponownie stwierdzona w Czechach.

Krzysztof Stępniewski

Poprzednie „Ptaki tygodnia”:

			Gatunek ↑		Data		Autor
			Przerwa jesienna		2015-08-03
			Biegus zmienny		2015-07-27		Krzysztof Stępniewski
			Kukułka		2015-07-20		Krzysztof Stępniewski
			Dymówka		2015-07-13		Krzysztof Stępniewski
			Zaganiacz		2015-07-06		Michał Redlisiak
			Białorzytka		2015-06-29		Michał Redlisiak
			Trzciniak		2015-06-22		Krzysztof Stępniewski
			Krętogłów		2015-06-15		Krzysztof Stępniewski
			Strumieniówka		2015-06-08		Krzysztof Stępniewski
			Cierniówka		2015-06-01		Krzysztof Stępniewski
			Przerwa wiosenna		2015-03-30
			Kopciuszek		2015-03-23		Krzysztof Stępniewski
			Włochatka		2015-03-16		Krzysztof Stępniewski
			Droździk		2015-03-09		Michał Redlisiak
			Kowalik		2015-03-02		Krzysztof Stępniewski
			Kuropatwa		2015-02-23		Krzysztof Stępniewski
			Kwiczoł		2015-02-16		Michał Redlisiak
			Jemiołuszka		2015-02-09		Krzysztof Stępniewski
			Czeczotka		2015-02-02		Krzysztof Stępniewski
			Jastrząb		2015-01-26		Krzysztof Stępniewski
			Dzwoniec		2015-01-19		Krzysztof Stępniewski
			Świstunka złotawa		2015-01-12		Krzysztof Stępniewski
			Czubatka		2015-01-05		Krzysztof Stępniewski
			Myszołów		2014-12-29		Krzysztof Stępniewski
			Muchołówka szara		2014-12-22		Krzysztof Stępniewski
			Dzięcioł czarny		2014-12-15		Krzysztof Stępniewski
			Zniczek		2014-12-08		Krzysztof Stępniewski
			Słonka		2014-12-01		Krzysztof Stępniewski
			Pełzacz leśny		2014-11-24		Krzysztof Stępniewski
			Kruk		2014-11-17		Krzysztof Stępniewski
			Świergotek drzewny		2014-11-10		Krzysztof Stępniewski
			Trzmielojad		2014-10-06		Krzysztof Stępniewski
			Grzywacz		2014-09-22		Katarzyna Rosińska
			Przepiórka		2014-09-15		Katarzyna Rosińska
			Zięba		2014-09-08		Michał Redlisiak
			Zimorodek		2014-09-01		Michał Redlisiak
			Ortolan		2014-08-25		Krzysztof Stępniewski
			Uszatka		2014-08-18		Justyna Szulc
			Sikora uboga		2014-08-11		Krzysztof Stępniewski
			Trznadel		2014-08-04		Krzysztof Stępniewski
			Puszczyk		2014-07-28		Justyna Szulc
			Modraszka		2014-07-21		Jarosław Nowakowski
			Łozówka		2014-07-14		Krzysztof Stępniewski
			Płomykówka		2014-07-07		Justyna Szulc
			Świstunka leśna		2014-06-30		Krzysztof Stępniewski
			Bogatka		2014-06-23		Jarosław Nowakowski
			Gąsiorek		2014-06-16		Katarzyna Stępniewska