Ptak tygodnia

Kruk (Corvus corax)

Kruk, największy z ptaków wróblowych, od dawna budził w człowieku zarazem fascynację i lęk. Smoliście czarny, o potężnym dziobie i ochrypłym głosie, ciągnący do padliny i ucztujący na zwłokach na polach bitwy, uważany był niegdyś za herolda śmierci i zwiastuna złych nowin. Równocześnie zdumiewała ludzi jego wysoka inteligencja, skłonność do zabaw, plastyczność zachowań, a także zdolność do nauki i rozumienia ludzkiej mowy, obserwowana u wielu oswojonych osobników. Nic więc dziwnego, że ptak ten znalazł sobie miejsce w mitach i legendach wielu ludów oraz w światowej literaturze. Kruka wypuszczał Noe z Arki, by przekonać się, czy wody Potopu ustąpiły; kruk z serem w dziobie dał się przechytrzyć (mimo inteligencji!) lisowi w bajce La Fontaine’a; wreszcie kruk w słynnym wierszu E. A. Poe na wszystkie pytania zrozpaczonego podmiotu lirycznego odpowiada złowróżbnym „nevermore!”

Gatunek ten jest obecnie rozpowszechniony w całej Polsce, od wybrzeża po najwyższe góry. Gniazduje w różnego typu lasach, w krajobrazie rolniczym (nieraz na słupach energetycznych), w górach na skałach. W XIX w. niemal doszczętnie wytępiony, wskutek objęcia ochroną z nawiązką odbudował liczebność populacji, zachował jednak dystans wobec człowieka i w przeciwieństwie do swoich mniejszych krewniaków nie wnika do miast. Kruki łączą się w pary na całe życie; pary lęgowe przez cały rok przebywają w granicach swojego terytorium. Ptaki młode oraz osobniki nielęgowe koczują na niewielkie odległości, niekiedy tworząc większe koncentracje (nawet 200-300 os.) przy wysypiskach odpadów mięsnych.

Ze względu na osiadły tryb życia, wysoki pułap lotu i inteligencję kruki bardzo rzadko wpadają w ornitologiczne sieci. Mówi się, że ptaki te są za sprytne, by dać się złapać. W 50-letniej historii Akcji Bałtyckiej udało się przechytrzyć (a więc schwytać i zaobrączkować) kruka tylko trzykrotnie – w październiku 1996 r. na Kopaniu oraz w kwietniu 2003 i 2014 r. na Helu.

Krzysztof Stępniewski

Poprzednie „Ptaki tygodnia”:

			Gatunek ↑		Data		Autor
			Przerwa jesienna		2015-08-03
			Biegus zmienny		2015-07-27		Krzysztof Stępniewski
			Kukułka		2015-07-20		Krzysztof Stępniewski
			Dymówka		2015-07-13		Krzysztof Stępniewski
			Zaganiacz		2015-07-06		Michał Redlisiak
			Białorzytka		2015-06-29		Michał Redlisiak
			Trzciniak		2015-06-22		Krzysztof Stępniewski
			Krętogłów		2015-06-15		Krzysztof Stępniewski
			Strumieniówka		2015-06-08		Krzysztof Stępniewski
			Cierniówka		2015-06-01		Krzysztof Stępniewski
			Przerwa wiosenna		2015-03-30
			Kopciuszek		2015-03-23		Krzysztof Stępniewski
			Włochatka		2015-03-16		Krzysztof Stępniewski
			Droździk		2015-03-09		Michał Redlisiak
			Kowalik		2015-03-02		Krzysztof Stępniewski
			Kuropatwa		2015-02-23		Krzysztof Stępniewski
			Kwiczoł		2015-02-16		Michał Redlisiak
			Jemiołuszka		2015-02-09		Krzysztof Stępniewski
			Czeczotka		2015-02-02		Krzysztof Stępniewski
			Jastrząb		2015-01-26		Krzysztof Stępniewski
			Dzwoniec		2015-01-19		Krzysztof Stępniewski
			Świstunka złotawa		2015-01-12		Krzysztof Stępniewski
			Czubatka		2015-01-05		Krzysztof Stępniewski
			Myszołów		2014-12-29		Krzysztof Stępniewski
			Muchołówka szara		2014-12-22		Krzysztof Stępniewski
			Dzięcioł czarny		2014-12-15		Krzysztof Stępniewski
			Zniczek		2014-12-08		Krzysztof Stępniewski
			Słonka		2014-12-01		Krzysztof Stępniewski
			Pełzacz leśny		2014-11-24		Krzysztof Stępniewski
			Kruk		2014-11-17		Krzysztof Stępniewski
			Świergotek drzewny		2014-11-10		Krzysztof Stępniewski
			Trzmielojad		2014-10-06		Krzysztof Stępniewski
			Grzywacz		2014-09-22		Katarzyna Rosińska
			Przepiórka		2014-09-15		Katarzyna Rosińska
			Zięba		2014-09-08		Michał Redlisiak
			Zimorodek		2014-09-01		Michał Redlisiak
			Ortolan		2014-08-25		Krzysztof Stępniewski
			Uszatka		2014-08-18		Justyna Szulc
			Sikora uboga		2014-08-11		Krzysztof Stępniewski
			Trznadel		2014-08-04		Krzysztof Stępniewski
			Puszczyk		2014-07-28		Justyna Szulc
			Modraszka		2014-07-21		Jarosław Nowakowski
			Łozówka		2014-07-14		Krzysztof Stępniewski
			Płomykówka		2014-07-07		Justyna Szulc
			Świstunka leśna		2014-06-30		Krzysztof Stępniewski
			Bogatka		2014-06-23		Jarosław Nowakowski
			Gąsiorek		2014-06-16		Katarzyna Stępniewska