Ptak tygodnia

Dzięcioł czarny (Dryocopus martius)


Ten największy europejski dzięcioł, wielkości wrony, zwraca uwagę potężnym, dłutowatym dziobem. Wśród jednolicie czarnego upierzenia wyróżnia się czerwona czapeczka (u samicy tylko na potylicy) oraz białe oko. Z bliska, u ptaka trzymanego w ręce, widać na oku czarną plamkę, jakby źrenica „wylewała się” na tęczówkę. W terenie najłatwiej wykryć ten gatunek po głosie – przeciągłym zawodzeniu siedzącego ptaka, wibrującym „kri kri kri” wydawanym w locie, a wiosną również po donośnym werblu, brzmiącym jak salwa z karabinu.

Dzięcioł czarny zamieszkuje stare drzewostany w całej Polsce, preferując bory oraz buczyny. Można go spotkać także w lasach innego typu, a niekiedy nawet w niewielkich zadrzewieniach śródpolnych i większych parkach miejskich. Żywi się głównie mrówkami i ich larwami oraz larwami chrząszczy żyjących w drewnie. Na gniazda wykuwa pokaźne dziuple (nawet w twardym drewnie buka), odgrywając tym samym ważną rolę w ekosystemach leśnych, jako że dziuple do dzięciole czarnym zasiedla szereg innych gatunków ptaków, m.in. siniak, gągoł i włochatka. Dzięcioł czarny jest zasadniczo osiadły, jednak część populacji (zwłaszcza ptaki młode) podejmuje jesienią dalekodystansowe koczowania (nawet na odległość do 1000 km).

Na Akcji Bałtyckiej dzięcioły czarne chwytane są regularnie, w liczbie od jednego do kilku osobników w sezonie, częściej jesienią niż wiosną (najwięcej – 14 – jesienią 2001 r. na Kopaniu). Łączną liczbą zaobrączkowanych osobników (180) gatunek ten zdecydowanie ustępuje najczęściej chwytanemu dzięciołowi dużemu (ponad 2700 os.). Większość schwytanych dzięciołów czarnych stanowią ptaki młode, prawdopodobnie koczujące. W bazie danych mamy tylko 4 przypadki ponownego stwierdzenia danego osobnika w tym samym miejscu w kolejnych sezonach, najpóźniej 4 lata po zaobrączkowaniu.

Krzysztof Stępniewski


Poprzednie „Ptaki tygodnia”:


      Gatunek ↑   Data   Autor
 
 Przerwa Przerwa jesienna 2015-08-03 
 Biegus Biegus zmienny 2015-07-27 Krzysztof Stępniewski
 Kukułka Kukułka 2015-07-20 Krzysztof Stępniewski
 Dymówka Dymówka 2015-07-13 Krzysztof Stępniewski
 Zaganiacz Zaganiacz 2015-07-06 Michał Redlisiak
 Białorzytka Białorzytka 2015-06-29 Michał Redlisiak
 Trzciniak Trzciniak 2015-06-22 Krzysztof Stępniewski
 Krętogłów Krętogłów 2015-06-15 Krzysztof Stępniewski
 Strumieniówka Strumieniówka 2015-06-08 Krzysztof Stępniewski
 Cierniówka Cierniówka 2015-06-01 Krzysztof Stępniewski
 Przerwa Przerwa wiosenna 2015-03-30 
 Kopciuszek Kopciuszek 2015-03-23 Krzysztof Stępniewski
 Włochatka Włochatka 2015-03-16 Krzysztof Stępniewski
 Droździk Droździk 2015-03-09 Michał Redlisiak
 Kowalik Kowalik 2015-03-02 Krzysztof Stępniewski
 Kuropatwa Kuropatwa 2015-02-23 Krzysztof Stępniewski
 Kwiczoł Kwiczoł 2015-02-16 Michał Redlisiak
 Jemiołuszka Jemiołuszka 2015-02-09 Krzysztof Stępniewski
 Czeczotka Czeczotka 2015-02-02 Krzysztof Stępniewski
 Jastrząb Jastrząb 2015-01-26 Krzysztof Stępniewski
 Dzwoniec Dzwoniec 2015-01-19 Krzysztof Stępniewski
 Świstunka Świstunka złotawa 2015-01-12 Krzysztof Stępniewski
 Czubatka Czubatka 2015-01-05 Krzysztof Stępniewski
 Myszołów Myszołów 2014-12-29 Krzysztof Stępniewski
 Muchołówka Muchołówka szara 2014-12-22 Krzysztof Stępniewski
 Dzięcioł Dzięcioł czarny 2014-12-15 Krzysztof Stępniewski
 Zniczek Zniczek 2014-12-08 Krzysztof Stępniewski
 Słonka Słonka 2014-12-01 Krzysztof Stępniewski
 Pełzacz Pełzacz leśny 2014-11-24 Krzysztof Stępniewski
 Kruk Kruk 2014-11-17 Krzysztof Stępniewski
 Świergotek Świergotek drzewny 2014-11-10 Krzysztof Stępniewski
 Trzmielojad Trzmielojad 2014-10-06 Krzysztof Stępniewski
 Grzywacz Grzywacz 2014-09-22 Katarzyna Rosińska
 Przepiórka Przepiórka 2014-09-15 Katarzyna Rosińska
 Zięba Zięba 2014-09-08 Michał Redlisiak
 Zimorodek Zimorodek 2014-09-01 Michał Redlisiak
 Ortolan Ortolan 2014-08-25 Krzysztof Stępniewski
 Uszatka Uszatka 2014-08-18 Justyna Szulc
 Sikora Sikora uboga 2014-08-11 Krzysztof Stępniewski
 Trznadel Trznadel 2014-08-04 Krzysztof Stępniewski
 Puszczyk Puszczyk 2014-07-28 Justyna Szulc
 Modraszka Modraszka 2014-07-21 Jarosław Nowakowski
 Łozówka Łozówka 2014-07-14 Krzysztof Stępniewski
 Płomykówka Płomykówka 2014-07-07 Justyna Szulc
 Świstunka Świstunka leśna 2014-06-30 Krzysztof Stępniewski
 Bogatka Bogatka 2014-06-23 Jarosław Nowakowski
 Gąsiorek Gąsiorek 2014-06-16 Katarzyna Stępniewska

Witaj, nieznajomy

Przysłowie na dziś

O świcie pierwszy śpiew ptaka otwiera okna drzewa.

Ramón Gómez de la Serna