Ptak tygodnia

Dymówka (Hirundo rustica)


Dymówka, największa nasza jaskółka, jest powszechnie znanym i lubianym ptakiem. Jej charakterystyczne cechy to granatowo lśniący wierzch ciała, rude gardło i czoło oraz bardzo długie (szczególnie u samca) skrajne sterówki. Występuje w całej Polsce w pobliżu siedzib ludzkich, we wsiach i na obrzeżach miast. Gniazda, mające postać czarki ulepionej z gliny z dodatkiem materiału roślinnego, umieszcza najczęściej we wnętrzu budynków gospodarczych, czasem pod mostami. Żeruje na otwartych przestrzeniach, łowiąc owady w szybkim locie, niekiedy tuż nad powierzchnią ziemi lub wody. Stadka dymówek, uganiające się zwinnie za zdobyczą lub przesiadujące wśród radosnego szczebiotu na przewodach, stanowią jeden z najbardziej charakterystycznych elementów naszego krajobrazu rolniczego.

Areał lęgowy tego gatunku jest bardzo rozległy, obejmuje większą część Eurazji, północną Afrykę oraz Amerykę Północną. Europejskie dymówki odlatują na zimę do Afryki, docierając aż do południowych krańców kontynentu – tym samym są jednymi z najbardziej długodystansowych ptasich wędrowców. Dystans ok. 10 tysięcy kilometrów pokonują jesienią w 10 tygodni; wiosenna migracja trwa o połowę krócej. Podczas wędrówki jaskółki lecą głównie za dnia, żerując w locie, nie muszą więc odkładać tak dużych zapasów tłuszczu jak bardziej „naziemne” wróblaki. Wiosną pierwsze dymówki pojawiają się w Polsce już w marcu, zgodnie z przysłowiem „wiosny nie czyniąc”, większość jednak przylatuje dopiero w kwietniu. Jesienią ostatnie ptaki zostają do końca października, a nawet do listopada. Gromadnie nocujące przed odlotem w trzcinowiskach dymówki dały początek domysłom, że ptaki te zimują zagrzebane w mule jezior, podobnie jak ryby i płazy.

Na Akcji Bałtyckiej dymówki obrączkowe są regularnie, jednak nie tak licznie jak sugerowałoby ich powszechne występowanie – w sieci stojące głównie w lesie i zaroślach jaskółki wpadają dość rzadko. Większe liczby dymówek były w ostatnich latach chwytane tylko w trzcinowisku nad jeziorem Kopań (do 190 w sezonie). Tym niemniej z liczbą ponad 2500 zaobrączkowanych osobników gatunek ten zajmuje wysokie, 34. miejsce na ogólnej liście. Jeden raz stwierdzono na Akcji dymówkę z zagraniczną – francuską – obrączką. Ciągle czekamy natomiast na pierwszą wiadomość o „naszej” jaskółce schwytanej za granicą – kto wie, może w RPA, gdzie wielkie stada dymówek, razem z miejscowymi gatunkami jaskółek, żerują nad sawannami?

Krzysztof Stępniewski


Poprzednie „Ptaki tygodnia”:


      Gatunek ↑   Data   Autor
 
 Przerwa Przerwa jesienna 2015-08-03 
 Biegus Biegus zmienny 2015-07-27 Krzysztof Stępniewski
 Kukułka Kukułka 2015-07-20 Krzysztof Stępniewski
 Dymówka Dymówka 2015-07-13 Krzysztof Stępniewski
 Zaganiacz Zaganiacz 2015-07-06 Michał Redlisiak
 Białorzytka Białorzytka 2015-06-29 Michał Redlisiak
 Trzciniak Trzciniak 2015-06-22 Krzysztof Stępniewski
 Krętogłów Krętogłów 2015-06-15 Krzysztof Stępniewski
 Strumieniówka Strumieniówka 2015-06-08 Krzysztof Stępniewski
 Cierniówka Cierniówka 2015-06-01 Krzysztof Stępniewski
 Przerwa Przerwa wiosenna 2015-03-30 
 Kopciuszek Kopciuszek 2015-03-23 Krzysztof Stępniewski
 Włochatka Włochatka 2015-03-16 Krzysztof Stępniewski
 Droździk Droździk 2015-03-09 Michał Redlisiak
 Kowalik Kowalik 2015-03-02 Krzysztof Stępniewski
 Kuropatwa Kuropatwa 2015-02-23 Krzysztof Stępniewski
 Kwiczoł Kwiczoł 2015-02-16 Michał Redlisiak
 Jemiołuszka Jemiołuszka 2015-02-09 Krzysztof Stępniewski
 Czeczotka Czeczotka 2015-02-02 Krzysztof Stępniewski
 Jastrząb Jastrząb 2015-01-26 Krzysztof Stępniewski
 Dzwoniec Dzwoniec 2015-01-19 Krzysztof Stępniewski
 Świstunka Świstunka złotawa 2015-01-12 Krzysztof Stępniewski
 Czubatka Czubatka 2015-01-05 Krzysztof Stępniewski
 Myszołów Myszołów 2014-12-29 Krzysztof Stępniewski
 Muchołówka Muchołówka szara 2014-12-22 Krzysztof Stępniewski
 Dzięcioł Dzięcioł czarny 2014-12-15 Krzysztof Stępniewski
 Zniczek Zniczek 2014-12-08 Krzysztof Stępniewski
 Słonka Słonka 2014-12-01 Krzysztof Stępniewski
 Pełzacz Pełzacz leśny 2014-11-24 Krzysztof Stępniewski
 Kruk Kruk 2014-11-17 Krzysztof Stępniewski
 Świergotek Świergotek drzewny 2014-11-10 Krzysztof Stępniewski
 Trzmielojad Trzmielojad 2014-10-06 Krzysztof Stępniewski
 Grzywacz Grzywacz 2014-09-22 Katarzyna Rosińska
 Przepiórka Przepiórka 2014-09-15 Katarzyna Rosińska
 Zięba Zięba 2014-09-08 Michał Redlisiak
 Zimorodek Zimorodek 2014-09-01 Michał Redlisiak
 Ortolan Ortolan 2014-08-25 Krzysztof Stępniewski
 Uszatka Uszatka 2014-08-18 Justyna Szulc
 Sikora Sikora uboga 2014-08-11 Krzysztof Stępniewski
 Trznadel Trznadel 2014-08-04 Krzysztof Stępniewski
 Puszczyk Puszczyk 2014-07-28 Justyna Szulc
 Modraszka Modraszka 2014-07-21 Jarosław Nowakowski
 Łozówka Łozówka 2014-07-14 Krzysztof Stępniewski
 Płomykówka Płomykówka 2014-07-07 Justyna Szulc
 Świstunka Świstunka leśna 2014-06-30 Krzysztof Stępniewski
 Bogatka Bogatka 2014-06-23 Jarosław Nowakowski
 Gąsiorek Gąsiorek 2014-06-16 Katarzyna Stępniewska

Witaj, nieznajomy

Przysłowie na dziś

Daj kurze grzędę, a ona powie: wyżej siędę.

Polskie