Ptak tygodnia

Modraszka (Cyanistes caeruleus)

Modraszka, zwana przez niektórych obrączkarzy „niebieskim paskudztwem", jest jednocześnie naszym najwaleczniejszym i jednym z najpiękniejszych ptaków. Zestawienie intensywnego, cytrynowo żółtego spodu ciała z niebieską lśniącą czapeczką, skrzydłami i ogonkiem tworzy bogatą, ale harmonijną całość. Do tego trzeba dodać zawadiackie spojrzenie, któremu towarzyszy błysk inteligencji. Ale i tak całego bogactwa upierzenia modraszki my ludzie nie możemy docenić, ponieważ ptaki te lśnią intensywnym ultrafioletem. Skąd więc nazwa „niebieskie paskudztwo"? Wiąże się ona z drugim z wymienionych na wstępie przymiotów modraszek – z walecznością. Modraszka schwytana w sieć ornitologiczną dziobie ją zapamiętale, rzuca się i miota w związku z czym potrafi się zaplątać jak żaden inny Akcyjny ptak. Czasami tworzy kulę siatki, z modraszką w środku. W czasie wyjmowania z sieci nie ułatwia zadania dziobiąc zawzięcie ornitologa, który próbuje ją wyplątać. Wypuszczana często nie odlatuje, tylko zapamiętała w szale bojowym dziobie palce, celując w bolesne miejsca koło paznokci.

Ten owadożerny mieszkaniec lasów liściastych, parków i ogrodów słynie też z waleczności przy dziupli, którą zamieszkuje. W obronie młodych próbuje przestraszyć, a nawet uderzyć w głowę człowieka zaglądającego do jej gniazda. Zważywszy, że waży 50 do 100 tysięcy razy mniej niż człowiek, to niezły wyczyn.

Modraszki są częściowymi migrantami obligatoryjnymi, czyli co roku jakaś część ich populacji zimuje w okolicy gniazda, a część wędruje. Polskie modraszki generalnie lecą na zachód i południowy zachód mniej więcej do Niemiec, Belgii i Holandii.

Na Akcji Bałtyckiej modraszka jest czwartym najliczniej chwytanym gatunkiem, zbliża się do okrągłej liczby 100 tys. zaobrączkowanych osobników. Wędruje od połowy września i przez cały październik, ale w bardzo zmiennej liczebności z dnia na dzień i z roku na rok. Rekordowa była jesień 2007 na Kopaniu, kiedy zaobrączkowano 5629 osobników. Natomiast w latach 80-tych i na początku 90-tych jej przelot prawie ustał – w 1987 na Kopaniu schwytano wszystkiego 6 osobników, a na Mierzei 17. Przelot wiosenny odbywa się w marcu i tylko w najzimniejsze lata w kwietniu – więc w większości wymyka się naszym badaniom.

Jarosław Nowakowski

Poprzednie „Ptaki tygodnia”:

			Gatunek ↑		Data		Autor
			Przerwa jesienna		2015-08-03
			Biegus zmienny		2015-07-27		Krzysztof Stępniewski
			Kukułka		2015-07-20		Krzysztof Stępniewski
			Dymówka		2015-07-13		Krzysztof Stępniewski
			Zaganiacz		2015-07-06		Michał Redlisiak
			Białorzytka		2015-06-29		Michał Redlisiak
			Trzciniak		2015-06-22		Krzysztof Stępniewski
			Krętogłów		2015-06-15		Krzysztof Stępniewski
			Strumieniówka		2015-06-08		Krzysztof Stępniewski
			Cierniówka		2015-06-01		Krzysztof Stępniewski
			Przerwa wiosenna		2015-03-30
			Kopciuszek		2015-03-23		Krzysztof Stępniewski
			Włochatka		2015-03-16		Krzysztof Stępniewski
			Droździk		2015-03-09		Michał Redlisiak
			Kowalik		2015-03-02		Krzysztof Stępniewski
			Kuropatwa		2015-02-23		Krzysztof Stępniewski
			Kwiczoł		2015-02-16		Michał Redlisiak
			Jemiołuszka		2015-02-09		Krzysztof Stępniewski
			Czeczotka		2015-02-02		Krzysztof Stępniewski
			Jastrząb		2015-01-26		Krzysztof Stępniewski
			Dzwoniec		2015-01-19		Krzysztof Stępniewski
			Świstunka złotawa		2015-01-12		Krzysztof Stępniewski
			Czubatka		2015-01-05		Krzysztof Stępniewski
			Myszołów		2014-12-29		Krzysztof Stępniewski
			Muchołówka szara		2014-12-22		Krzysztof Stępniewski
			Dzięcioł czarny		2014-12-15		Krzysztof Stępniewski
			Zniczek		2014-12-08		Krzysztof Stępniewski
			Słonka		2014-12-01		Krzysztof Stępniewski
			Pełzacz leśny		2014-11-24		Krzysztof Stępniewski
			Kruk		2014-11-17		Krzysztof Stępniewski
			Świergotek drzewny		2014-11-10		Krzysztof Stępniewski
			Trzmielojad		2014-10-06		Krzysztof Stępniewski
			Grzywacz		2014-09-22		Katarzyna Rosińska
			Przepiórka		2014-09-15		Katarzyna Rosińska
			Zięba		2014-09-08		Michał Redlisiak
			Zimorodek		2014-09-01		Michał Redlisiak
			Ortolan		2014-08-25		Krzysztof Stępniewski
			Uszatka		2014-08-18		Justyna Szulc
			Sikora uboga		2014-08-11		Krzysztof Stępniewski
			Trznadel		2014-08-04		Krzysztof Stępniewski
			Puszczyk		2014-07-28		Justyna Szulc
			Modraszka		2014-07-21		Jarosław Nowakowski
			Łozówka		2014-07-14		Krzysztof Stępniewski
			Płomykówka		2014-07-07		Justyna Szulc
			Świstunka leśna		2014-06-30		Krzysztof Stępniewski
			Bogatka		2014-06-23		Jarosław Nowakowski
			Gąsiorek		2014-06-16		Katarzyna Stępniewska