Ptak tygodnia

Kopciuszek (Phoenicurus ochruros)


Tego ptaka o baśniowej nazwie zna na pewno każdy, komu przydarzyło się wiosną wędrować o świcie przez miasto lub wieś. Mały ciemny ptaszek, siedzący na szczycie dachu lub antenie telewizyjnej i wyśpiewujący piosenkę o czterech motywach: seria gwizdów-pauza-suchy chrzęst-seria gwizdów – to właśnie kopciuszek. Samiec tego gatunku jest szaro-czarny, z białą wstawką na skrzydle. Samica przypomina samicę spokrewnionej z kopciuszkiem pleszki, ale jest bardziej szara. Ptaki obu płci mają charakterystyczny rudy ogon, którym nieustannie kiwają.

Pierwotnym siedliskiem kopciuszka są skały i rumowiska głazów – do dzisiaj można go spotkać w skalistych rejonach Karpat, Sudetów i Jury Krakowsko-Częstochowskiej. W XIX wieku, wraz z postępującą urbanizacją Polski, gatunek ten rozprzestrzenił się na niż, zajmując w osiedlach ludzkich siedliska przypominające macierzyste skały – budynki, tereny przemysłowe, place budowy itp. Obecnie występuje w miastach i wioskach na terenie całego kraju. Gniazda zakłada we wnękach i szczelinach murów, pod dachówkami, na strychach oraz w odpowiednich skrzynkach lęgowych. Kopciuszki odlatują z Polski od września do listopada na zimowiska położone w zachodniej Europie, w basenie Morza Śródziemnego i na Bliskim Wschodzie; wiosną przylatują w marcu i kwietniu. Niektóre osobniki zimują również w naszym kraju.

Na Akcji Bałtyckiej kopciuszek chwytany jest regularnie, ale nielicznie, zazwyczaj w liczbie kilku osobników w sezonie (maksymalnie 12). Wiosną najczęściej jest stwierdzany w pierwszej połowie kwietnia, a jesienią w pierwszej połowie października. Dotychczas Akcja zaobrączkowała 468 kopciuszków (61. miejsce na liście). W bazie danych mamy tylko jednego osobnika z zagraniczną obrączką – ptak z Hiszpanii został schwytany wiosną 2013 r. na Bukowie. Z kolei trzy kopciuszki obrączkowane na Akcji były później stwierdzane za granicą – jeden w Czechach, jeden w Grecji i jeden na Cyprze.

Krzysztof Stępniewski


Poprzednie „Ptaki tygodnia”:


      Gatunek ↑   Data   Autor
 
 Przerwa Przerwa jesienna 2015-08-03 
 Biegus Biegus zmienny 2015-07-27 Krzysztof Stępniewski
 Kukułka Kukułka 2015-07-20 Krzysztof Stępniewski
 Dymówka Dymówka 2015-07-13 Krzysztof Stępniewski
 Zaganiacz Zaganiacz 2015-07-06 Michał Redlisiak
 Białorzytka Białorzytka 2015-06-29 Michał Redlisiak
 Trzciniak Trzciniak 2015-06-22 Krzysztof Stępniewski
 Krętogłów Krętogłów 2015-06-15 Krzysztof Stępniewski
 Strumieniówka Strumieniówka 2015-06-08 Krzysztof Stępniewski
 Cierniówka Cierniówka 2015-06-01 Krzysztof Stępniewski
 Przerwa Przerwa wiosenna 2015-03-30 
 Kopciuszek Kopciuszek 2015-03-23 Krzysztof Stępniewski
 Włochatka Włochatka 2015-03-16 Krzysztof Stępniewski
 Droździk Droździk 2015-03-09 Michał Redlisiak
 Kowalik Kowalik 2015-03-02 Krzysztof Stępniewski
 Kuropatwa Kuropatwa 2015-02-23 Krzysztof Stępniewski
 Kwiczoł Kwiczoł 2015-02-16 Michał Redlisiak
 Jemiołuszka Jemiołuszka 2015-02-09 Krzysztof Stępniewski
 Czeczotka Czeczotka 2015-02-02 Krzysztof Stępniewski
 Jastrząb Jastrząb 2015-01-26 Krzysztof Stępniewski
 Dzwoniec Dzwoniec 2015-01-19 Krzysztof Stępniewski
 Świstunka Świstunka złotawa 2015-01-12 Krzysztof Stępniewski
 Czubatka Czubatka 2015-01-05 Krzysztof Stępniewski
 Myszołów Myszołów 2014-12-29 Krzysztof Stępniewski
 Muchołówka Muchołówka szara 2014-12-22 Krzysztof Stępniewski
 Dzięcioł Dzięcioł czarny 2014-12-15 Krzysztof Stępniewski
 Zniczek Zniczek 2014-12-08 Krzysztof Stępniewski
 Słonka Słonka 2014-12-01 Krzysztof Stępniewski
 Pełzacz Pełzacz leśny 2014-11-24 Krzysztof Stępniewski
 Kruk Kruk 2014-11-17 Krzysztof Stępniewski
 Świergotek Świergotek drzewny 2014-11-10 Krzysztof Stępniewski
 Trzmielojad Trzmielojad 2014-10-06 Krzysztof Stępniewski
 Grzywacz Grzywacz 2014-09-22 Katarzyna Rosińska
 Przepiórka Przepiórka 2014-09-15 Katarzyna Rosińska
 Zięba Zięba 2014-09-08 Michał Redlisiak
 Zimorodek Zimorodek 2014-09-01 Michał Redlisiak
 Ortolan Ortolan 2014-08-25 Krzysztof Stępniewski
 Uszatka Uszatka 2014-08-18 Justyna Szulc
 Sikora Sikora uboga 2014-08-11 Krzysztof Stępniewski
 Trznadel Trznadel 2014-08-04 Krzysztof Stępniewski
 Puszczyk Puszczyk 2014-07-28 Justyna Szulc
 Modraszka Modraszka 2014-07-21 Jarosław Nowakowski
 Łozówka Łozówka 2014-07-14 Krzysztof Stępniewski
 Płomykówka Płomykówka 2014-07-07 Justyna Szulc
 Świstunka Świstunka leśna 2014-06-30 Krzysztof Stępniewski
 Bogatka Bogatka 2014-06-23 Jarosław Nowakowski
 Gąsiorek Gąsiorek 2014-06-16 Katarzyna Stępniewska

Witaj, nieznajomy

Przysłowie na dziś

Daj kurze grzędę, a ona powie: wyżej siędę.

Polskie