Ptak tygodnia

Słonka (Scolopax rusticola)

Ten krępy ptak wielkości gołębia jest obok samotnika naszą jedyną leśną siewką. Charakterystycznym dla bekasów długim dziobem, o bardzo wrażliwym na dotyk zakończeniu, wydobywa ze ściółki i miękkiej gleby dżdżownice i larwy owadów, którymi się żywi. Duże oczy, zdradzające zmierzchowo-nocny tryb życia, osadzone są wysoko z tyłu głowy, by móc w porę dostrzec drapieżnika. Brunatno-rude ubarwienie słonki sprawia, że na tle zeschłych liści i runa leśnego bardzo trudno ją dostrzec. Najlepszą porą do obserwacji tego skrytego gatunku jest wiosna (od marca do lipca), gdy samce o zmierzchu i świcie wykonują loty tokowe zwane ciągami. Latają wówczas nad śródleśnymi polanami i przecinkami, wydając na przemian chrapliwe i syczące głosy, przez myśliwych określane jako „chrapanie” i „psykanie”. Nie bez kozery o myśliwych mowa, słonka jest bowiem gatunkiem łownym, a sezon na nią trwa od września do grudnia.

Bekas ten występuje w całej Polsce, lecz jego rozmieszczenie i liczebność są słabo poznane. Gniazduje najchętniej w bagiennych lasach – olsach i łęgach, jak również w grądach i wilgotnych borach. Słonka jest nocnym migrantem, a jej zimowiska znajdują się w południowej i zachodniej Europie oraz w pn. Afryce i na Bliskim Wschodzie. W Polsce wiosenny przelot ma miejsce w marcu i kwietniu, a jesienią od września do listopada. Podczas wędrówek można ten gatunek spotkać w różnych zadrzewionych siedliskach, nawet w parkach miejskich.

Na Akcji Bałtyckiej słonka jest najczęściej chwytanym ptakiem siewkowym, zajmując z liczbą ok. 470 zaobrączkowanych osobników 59. miejsce na akcyjnej liście. Najwięcej słonek łapało się w płoty drapolówek stojące niegdyś na łące na Kopaniu – w rekordowym sezonie jesiennym 2005 roku 37 osobników. Kulminacja jesiennej wędrówki słonki na Akcji ma miejsce w październiku; wiosną chwytana jest mniej licznie, pod koniec marca i w kwietniu.
Jako że słonka jest gatunkiem łownym nie tylko w Polsce, nic dziwnego, że w bazie mamy sporo wiadomości powrotnych o naszych słonkach upolowanych w innych krajach Europy: w Rosji, Wielkiej Brytanii, Chorwacji, a najwięcej we Francji (aż 20). Najdalej zaleciał osobnik stwierdzony w Hiszpanii – 2036 km od miejsca zaobrączkowania.

Krzysztof Stępniewski

Poprzednie „Ptaki tygodnia”:

			Gatunek ↑		Data		Autor
			Przerwa jesienna		2015-08-03
			Biegus zmienny		2015-07-27		Krzysztof Stępniewski
			Kukułka		2015-07-20		Krzysztof Stępniewski
			Dymówka		2015-07-13		Krzysztof Stępniewski
			Zaganiacz		2015-07-06		Michał Redlisiak
			Białorzytka		2015-06-29		Michał Redlisiak
			Trzciniak		2015-06-22		Krzysztof Stępniewski
			Krętogłów		2015-06-15		Krzysztof Stępniewski
			Strumieniówka		2015-06-08		Krzysztof Stępniewski
			Cierniówka		2015-06-01		Krzysztof Stępniewski
			Przerwa wiosenna		2015-03-30
			Kopciuszek		2015-03-23		Krzysztof Stępniewski
			Włochatka		2015-03-16		Krzysztof Stępniewski
			Droździk		2015-03-09		Michał Redlisiak
			Kowalik		2015-03-02		Krzysztof Stępniewski
			Kuropatwa		2015-02-23		Krzysztof Stępniewski
			Kwiczoł		2015-02-16		Michał Redlisiak
			Jemiołuszka		2015-02-09		Krzysztof Stępniewski
			Czeczotka		2015-02-02		Krzysztof Stępniewski
			Jastrząb		2015-01-26		Krzysztof Stępniewski
			Dzwoniec		2015-01-19		Krzysztof Stępniewski
			Świstunka złotawa		2015-01-12		Krzysztof Stępniewski
			Czubatka		2015-01-05		Krzysztof Stępniewski
			Myszołów		2014-12-29		Krzysztof Stępniewski
			Muchołówka szara		2014-12-22		Krzysztof Stępniewski
			Dzięcioł czarny		2014-12-15		Krzysztof Stępniewski
			Zniczek		2014-12-08		Krzysztof Stępniewski
			Słonka		2014-12-01		Krzysztof Stępniewski
			Pełzacz leśny		2014-11-24		Krzysztof Stępniewski
			Kruk		2014-11-17		Krzysztof Stępniewski
			Świergotek drzewny		2014-11-10		Krzysztof Stępniewski
			Trzmielojad		2014-10-06		Krzysztof Stępniewski
			Grzywacz		2014-09-22		Katarzyna Rosińska
			Przepiórka		2014-09-15		Katarzyna Rosińska
			Zięba		2014-09-08		Michał Redlisiak
			Zimorodek		2014-09-01		Michał Redlisiak
			Ortolan		2014-08-25		Krzysztof Stępniewski
			Uszatka		2014-08-18		Justyna Szulc
			Sikora uboga		2014-08-11		Krzysztof Stępniewski
			Trznadel		2014-08-04		Krzysztof Stępniewski
			Puszczyk		2014-07-28		Justyna Szulc
			Modraszka		2014-07-21		Jarosław Nowakowski
			Łozówka		2014-07-14		Krzysztof Stępniewski
			Płomykówka		2014-07-07		Justyna Szulc
			Świstunka leśna		2014-06-30		Krzysztof Stępniewski
			Bogatka		2014-06-23		Jarosław Nowakowski
			Gąsiorek		2014-06-16		Katarzyna Stępniewska