Ile Akcja ma „na swoim koncie” gatunków ptaków? To z pozoru banalne pytanie męczy nas już od paru lat. Przede wszystkim nadal nie mamy w pełni skomputeryzowanych danych z pierwszej połowy lat 60tych. Wykazy i publikowane sprawozdania z tamtego okresu są niepewne, a i w bardziej współczesnych danych mamy sporo błędów, które trzeba sprawdzić i skorygować. Zabraliśmy się za to zadanie w grudniu 2007 roku i od tego czasu poprawiliśmy już setki tysięcy błędów i przeoczeń. W końcu, po pięciu z górą latach, nasza praca zaczyna przynosić rezultaty. W zeszłym tygodniu udało nam się z Krzyśkiem Stępniewskim znaleźć ostateczną, pełną i nie budzącą wątpliwości odpowiedź na tytułowe pytanie. Brzmi ona: „to zależy jak liczyć”.

Bo co to znaczy gatunki na koncie AB? Od początku Akcji Bałtyckiej (rok założenia 1960) zaobrączkowaliśmy 207 gatunków ptaków. Ostatni, dwieście siódmy, został znaleziony przez nas w zeszłym tygodniu w zeszytach z Mierzei Wiślanej z lat sześćdziesiątych (prawie pół wieku temu!!!). 28 sierpnia 1964 schwytano osobnika oznaczonego jako trzcinniczek, którego biometria bez wątpliwości wskazuje, że miano do czynienia z pierwszą i jedyną jak dotąd na AB zaroślówką.

Ale liczba 207 nie jest liczbą ostateczną. Do tego dochodzą 3 „komisy”, które zamiast zostać zaobrączkowane zostały zabite na okazy muzealne. Tak, tak. Teraz nam się to w głowach nie mieści, ale 50 lat temu takie były zwyczaje ornitologiczne. Dalej mamy jeden gatunek – alkę, która miała już obrączkę (a więc nie została zaobrączkowana). Ale i to nie koniec. 17 października 2000 roku na Kopaniu schwytano północnoamerykańskiego wireonka czerwonookiego (pierwsze i jedyne stwierdzenie w Polsce!), którego z braku kierownika (!!!) załoga oznaczyła i wypuściła bez obrączki. Brawo załoga, ale trzeba przyznać, że przypadek nieprawdopodobny. Na prawie 20 tys. dni jakie trwa Akcja, tych z brakiem kierownika było kilkadziesiąt. A wireonek musiał właśnie wtedy!

No i na koniec jeszcze 7 gatunków, które znaleziono martwe na plaży, przy drodze, albo zostały przyniesione przez myśliwych/rybaków (dla przykładu jest wśród nich kazarka). Zostały pomierzone, zapisane, ale czy je do ptaków Akcji Bałtyckiej zaliczać? Każdy sam musi sobie odpowiedzieć na to pytanie. A my w tym czasie przygotowujemy pełną listę ptaków Europy, Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu z systematyką, nazwami polskimi, łacińskimi i angielskimi i oczywiście z zaznaczeniem gatunków akcyjnych (jakby ich nie definiować).